Vermeulen en Zn, Pottenbakkerij J.

Naam: 
Vermeulen en Zn, Pottenbakkerij J.
Plaats: 
Zoeterwoude-Rijndijk
Nationaliteit: 
Nederland
Werkperiode: 
1899 - 1964
Geschiedenis bedrijf: 

In 1899 vestigt Johannes Vermeulen (1866-1948), een Goudse pottenbakker, zich in Arnhem. Zijn grootvader had in Gouda al een pijpenmakerij gehad. Vijf jaar later, in 1904 neemt hij een grof-aardewerkfabriek over aan de Hoge Rijndijk te Zoeterwoude-Rijndijk. Zijn beide zoons, J. (Jan) en A.Ph. (Dries) komen na de middelbare school in de zaak. J. Vermeulen ontwikkelt zich als de commerciele directeur en A.Ph. doet na het volgen van de Haagse Tekenacademie de artistieke kant van het bedrijf. Van Dries gaan drie kinderen in de pottenbakkerij werken. Aanvankelijk worden alleen bloempotten, gresbuizen en schoorsteenpotten geproduceerd. Later werd het assortiment breder (zie hieronder). A. Vermeulen is ook lid van het Leidse schildergenootschap. Zie ook Aardewerkfabriek "De Hoop". Dries overlijdt bij een noodlottig ongeval in Waddinxveen in januari 1959. Broer Jan zet het bedrijf voort tot dat het wordt overgenomen door Kon. Tichelaar in Makkum in 1965. Zie ook Dries Vermeulen in de kennisbank onder keramisten.  

Assortiment met drie lijnen

  • Slibdecors - Over de roodbruine klei komt een creme-kleurige laag. De bewust gekozen primitieve, op de Nederlandse traditie van onder meer het landschap geinspireerde, versiering komt tot stand door middel van het wegkrassen van de engobe laag (sgrafitto techniek of taberen). Daarna wordt het product bedekt met een loodglazuur. Na het bakproces ontstaat dan het glanzende eindprodukt.
  • Terra cotta - aardewerk zonder glazuurlaag en geinspireerd op het Romeinse aardewerk.
  • Moderne aardewerk - Een derde groep is het 'moderne aardewerk' met zijn strakke, sobere lijnen en fleurige kleurcombinaties, passend in het moderne interieur.

Met grote dank aan Dennis van den Hoek voor het opsporen van het artikel uit 1956.  

Afbeeldingen:Dries Vermeulen (rechts), toekijkend bij het 'geven' van de glazuur in de pottenbakkerij, foto uit 1956 (in: Nieuwe Leidsche Courant, 1956); sticker.

Bibliografie: 
  • Made in Holland 1945-1988
  • Gebr. Vermeulen te Zoeterwoude, kunstenaars in ambacht, artikel in de Nieuwe Leidsche Courant, 1956.11.21, p.9